انفتاح حکمیانفتاح حکمی، باز بودن راههای ظنّیِ معتبر نسبت به احکام شرعی است. ۱ - تعریفانفتاح حکمی، به معنای باز بودن باب علمی یا راههای ظنی معتبر (ظن خاص) برای دست یابی به احکام شرعی میباشد، هر چند که راه علم به آنها بسته باشد. ۲ - نظر مشهور اصولیونمشهور اصولیها معتقدند نسبت به بیشتر احکام شرعی، باب علم بسته است، ولی باب علمی، یعنی ظن خاص، باز است و میتوان بیشتر احکام را از این راه به دست آورد؛ و به همین دلیل، به بحث از حجیت ظن مطلق نیاز نیست. ۳ - نکتهباز بودن باب علم و علمی نسبت به احکام شرع را «انفتاح حقیقی» میگویند. [۳]
شرح رسائل، محمدی، علی، ج۱، ص۱۷۱.
[۴]
مبادی فقه و اصول، فیض، علیرضا، ص۱۸۷.
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۲۶۸، برگرفته از مقاله «انفتاح حکمی». |